Астанада халықаралық форумында мәртебелі меймандарға еліміздің мүмкіндіктері таныстырылды, деп хабарлайды 24KZ. Мәселен , жиында Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан ең қуатты суперкомпьютерді іске қосуға кіріскенін айтып, еліміздің Еуразиядағы жетекші IT-хабқа айналмақ ниетін паш етті. «Бұл инвесторларға берілген белгі», – дейді сарапшылар.
Астана халықаралық форумының бірінші күні басталды. Биылғы тақырып: «Connecting minds, shaping the future». Яғни болашаққа жоспарды ақылдасып құруға арналған. Жалпы екі күндік шарада саясат, экономика, экология саласындағы мәселелер көтеріледі. Бұл тақырыптарды талқылауға 7 мыңнан астам адам қатыспақ. Оның ішінде Еуропадан, Орталық Азия және Таяу Шығыстан келген сарапшылар бар.
Жалпы отырыста Президент жаһандық экономика, өңірлік ынтымақтастық және халықаралық күн тәртібіндегі басқа да мәселелерді көтерді. Әсіресе еліміздегі ауқымды экономикалық және институционалдық реформалар туралы тәптіштеп түсіндірді. Адам құқықтарын қорғауға бағытталған жұмыстарға да тоқталып, Қазақстанда заң мен тәртіп үстемдігі орнайтынын жеткізді. Бұл бекер емес.
Рустам Қарағойшин, «Бәйтерек» ұлттық басқарушы холдингі» АҚ басқарма төрағасы:
- Апта бойы түрлі пленарлық отырыстар өтіп жатыр. Сол арқылы делегаттар елімізбен тереңірек танысады. Мәселен, Қазақстан Орталық Азиядағы заң үстемдігі, тұрақтылық, цифрлық шешімдер мен инвесторлардың құқын қорғау мәселелері бойынша алда тұр. Біздегі бизнес климат та көш ілгері. Бұған еліміздегі банк жүйесінің қарыштап дамуы себеп. Қазір көптеген ірі компаниялар аймақтағы бас кеңселерін Қазақстанға көшіріп жатыр. Осындай форумдар арқылы басқа инвесторлар да бұл мүмкіндіктерді көреді.
Сонымен қатар жиында ғаламдық жылыну жайы да сөз болды. Бүгінде бұл экологиялық мәселеге әлем назары ауып тұр. Соңғы жылдары құрғақшылық пен су тасқыны болған Қазақстан үшін де климаттың ауысуы өзекті тақырып. Сондықтан астанадағы алаңда заманауи шешімдер қабылданғаны маңызды.
Олаф Грот, Cambrian Futures компаниясының директоры:
- Көміртегі бейтараптығын сақтау өте маңызды. Себебі оның зардабы жыл өткен сайын жиналып, қаржылық шығындарға ұрындырады. Былтыр біз климаттың ауысуынан 450 млрд доллар зардап шектік. Жыл сайын бұл сома ұлғая береді. Бұдан әсіресе өнім өндірушілер зардап шегеді. Сондықтан бұл саладағы бизнес өкілдері көміртегінен ертерек арылуға мүдделі болуға тиіс. Сонымен қатар әлемдік нарықтағы карбон саудасы ашық әрі бақылауда болуы керек. Бүгін осы тақырып көтеріледі деп ойлаймын.
Форумға мемлекет, үкімет басшылары, халықаралық ұйымдар мен ірі компания жетекшілері келген. Яғни мемлекеттік деңгейде келіссөздер жүріп, өзара байланыс нығаяды деген сөз. Бизнес қатынастар да жаңа екпін алуға тиіс.
Ерділда Тәутенов, Экономикалық зерттеулер институты басқарма төрағасының орынбасары:
- Естеріңізде болса, 2023 жылы бізде Қатар елінен өте үлкен делегация, 100 адам шамасында келген болатын. Сол екі жыл өте келе қазір біз нәтижесін көріп отырмыз. Ол, мысалы, біздің Береке банкті қатарлық инвесторлар сатып алған болатын және тағы мобильдік операторларды, біздің компанияларды қатарлық компаниялар сатып алып жатыр.
Бұл кездесулердің тиімділігін статистика да көрсетіп тұр. Жаһандағы сын-қатерлерге қарамастан экономикамыз былтыр 5,1% өсті. Шетелден тартылған тікелей инвестицияның көлемі рекордтық көрсеткішке жетті. Транскаспий халықаралық көлік бағытымен тасымалданған жүк 62% артты.
Авторлары: Серік Селеубайұлы, Жандос Битабаров, Ержан Рахманбердиев
