IATA ассамблеяда саланың өзекті мәселелері шешімін табады деп үміт артып отыр.
Халықаралық әуе транспорты қауымдастығы (IATA) 23 қыркүйекте Монреалда жұмысын бастайтын Халықаралық азаматтық авиация ұйымының (ИКАО) 42‑ші Ассамблеясының қарсаңында брифинг өткізіп, IATA ассамблеяның қарауына қандай құжаттар ұсынғанын хабарлады.
Ассамблея 3 қазанға дейін жұмыс істейді және онда IATA ұсынған 14 жұмыс құжаты қаралады. Олардың бәрін ИКАО жұмысқа қабылдаған.
"IATA Ассамблеяда авиация саласындағы қауіпсіздік, тұрақтылық және тиімділікті бірінші орынға қояды. 2050 жылға қарай нөлдік шығарындыларға жетеу бағытындағы авиацияның ниетін жүзеге асыруда маңызды құралдар болып табылатын тұрақты авиациялық отынның (SAF) өндірісіне және CORSIA механизміне үлкен қолдау алу аса маңызды. Сонымен қатар, Чикаго конвенциясының қағидаттары мен ережелерін сақтау туралы келісімге келу керек, сол арқылы күшті салық шаралары мен жолаушылар құқықтарын қорғау ережелерінің әртүрлілігі салдарынан болатын фрагментацияны болдырмау қажет. Тағы бір маңызды мәселе – оқиғалар туралы есептерді уақытылы жариялау, GNSS‑сигналдардың араласуын бәсеңдету шаралары және радиожиілік спектрлерін қорғау", – деді IATA бас директоры Уилли Уолш.
Әлемдік стандарттардың көпшілігі ИКАО аясында әзірленеді, ол авиация қызметінің бүкіл әлемде қауіпсіз, тиімді әрі одан әрі тұрақты жұмысын қамтамасыз етуде шешуші рөл атқарады.
"Әлемдік стандарттардың авиация үшін маңыздылығын азайтып көрсетуге болмайды. Мен осы Ассамблеяның нәтижелеріне оптимизммен қараймын. Әркім қалықтың қауіпсіз, тиімді әрі тұрақты болғанын қалайды. Бізде үкіметтермен ортақ күн тәртібі бар. Әсіресе, біздің Ассамблеяға ұсынған көптеген ұсыныстарымыз мемлекеттердің өздері бұрыннан келісілген нәрселерді тиімдірек жүзеге асыруына бағытталған. Монреалда алдағы апта‑деңгейде міндеттерді белгілеу өте маңызды болады, бірақ ең маңыздысы – кейінгі үш жыл ішінде белгіленген мақсаттарға қол жеткізу", – деді Уилли Уолш.
IATA ұсынған құжаттардың ішіндегі ең өзекті мәселелер мыналарды қамтиды:
SAF өндірісі: ИКАО‑ның авиация мен баламалы отын туралы конференциясы (CAAF/3) қойған SAF пайдалану бағытындағы мақсаттар мемлекеттер тарапынан SAF өндірісі күтілгендей өсімсіз болса, міндетті квоталар енгізу бағасының көтерілуін ескере отырып қайта қаралуы керек.
CORSIA (Халықаралық авиация үшін көмірқышқыл шығарындыларын өтеп, азайту схемасы): 2016 жылы 39‑шы ИКАО Ассамблеясында мемлекеттер авиацияның жаһандық CO₂ шығарындыларын басқару үшін бірден‑бір экономикалық шара ретінде CORSIA‑ны қабылдады. 2035 жылға қарай CORSIA климаттық қаржылоуды шамамен 17 миллиард АҚШ долларына дейін қамтамасыз етуі күтілуде. Бірақ қазіргі кезде мемлекеттер авиациялық салықтарды кеңейтуге немесе жаңа жүйелер енгізуге (ұлттық және өңірлік деңгейде) талпынып жатыр, бұл CORSIA‑ға деген сенімділігі төмендетеді және өнеркәсіптің тұрақты дамуына аз үлес қосады.
Әуе компанияларын салыстыру: БҰҰ‑ның стандарт салық конвенциясының 8‑бабын қайта қарау әуе компанияларының табысын кіріс алынған мемлекет (дереккөзі бойынша) салығын салу мүмкіндігін қарастырады, дәстүрлі резиденттік жерге негізделген салық салудың орнына. Бұл қосымша әкімшілік шығындарға алып келеді, егер қос салық салу болмаса, салық түсімін арттырмасы мүмкін.
Жолаушылар құқықтарын қорғау: Жақында бірқатар үкіметтер әуе жолаушыларының құқықтарын қорғау саласында реттеу енгізуде. Көп жағдайда олар ИКАО‑ның тұтынушылар құқықтарын қорғау бойынша негізгі принциптерімен (мысалы, 1999 жылғы Монреаль конвенциясы), пропорционалдық қағидаты және жаппай бұзылуларды ескеру принциптерімен үйлеспей қалуда. Осыдан құқықтық нормалардың мозаикасы пайда болып, жолаушыларды шатастырады.
Радиожиілік спектрі: 5G және болашақтағы 6G жүйелері енгізілгенде телекоммуникация саласы радиожиілік спектрді көбірек талап етеді. Авиация радиовысотомер сияқты маңызды диапазондарда (мысалы, 4,2-4,4 ГГц) спектрді қолданады. Кейбір елдерде 5G енгізу конфигурациялары (АҚШ, Австралия, Канадада) әуежайлар маңындағы ұшу қауіпсіздігіне айтарлықтай тәуекелдер туғызды, сондықтан әуе компаниялары бұны реттеу үшін антенталарды қайта баптау немесе кедергілерге төзімді жабдықтарды орнату секілді шараларды қолдануға мәжбүр.
Авиациялық оқиғаларды тергеу: ИКАО‑ның қосымша 13 талабына сәйкес, мемлекеттер оқиға болғаннан кейін бір жыл ішінде оның соңғы есебін жариялауы керек. Егер бұл мүмкін болмаса, аралық жаңартулар берілуі тиіс. Өкінішке қарай, 2018‑ден 2023 жылға дейін болған оқиғалардың тек 57%-ының соңғы есептері жарияланған.
GNSS жүйесіне араласу: Әуе компаниялары қауіпсіз навигация үшін GNSS қызметтеріне тәуелді. Қақтығыстар аймақтарына жақын жерлерде GNSS сигналдарын тұншықтыру және жалған сигнал беру оқиғалары көбеюде.
Ұшақтардың жабдықталуына қойылатын талаптар: ИКАО стандарттары мен ұсынылатын практика (SARPs) ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуде халықаралық база болып табылады. Ұшақтарға жаңа жүйелерді орнату сияқты жабдықталу талаптары SARPs қабылданғаннан кейін реттеушілер тарапынан қолдануға енгізіледі. Қазіргі "Қабылдау – Күшіне ену – Қолдану" циклі өте ұзақ, сертификаттау, жабдықтау тізбектері мен жаһандық үзілістерге ұшырайды. Бұл елдер деңгейінде айырмашылықтарға алып келеді, жаһандық үйлесімділікке кедергі келтіреді және қауіпсіздікті арттыру шараларының енгізілуін тоқтатуы мүмкін.
Пилоттардың жасы бойынша шектеулер (халықаралық көппилоттық рейстер): ИКАО‑ның Қосымша 1 (пилот лицензиялау ережелері) бойынша халықаралық көппилоттық рейстерде пилоттар 65 жасқа дейінгі жасқа дейін зейнетке шығуы тиіс. IATA көппилоттық рейстер үшін жасы шектеуді 67 жасқа дейін көтеруді қолдайды, бірақ қауіпсіздікті сақтау үшін кемінде бір пилоттың 65‑тен төмен болуы сияқты қорғау шараларын сақтауды, сондай‑ақ стандартталған медициналық бақылауды күшейтуді талап етеді. Бұл пилоттарға ұзақ әрі салауатты мансап жүргізуге мүмкіндік береді.
Оқи отырыңыз:
Қазақстанда әуе билетінің орташа құны 5 күндік жалақыдан аспайды – IATA Еуропа бойынша вице-президенті
Әлемде бір әуе жолаушысынан бір сапарда 7 доллар ғана пайда түседі – IATA
