Әлемде криптовалютаға сұраныс артқан. Бұл туралы халықаралық сарапшылар да, нарық қатысушылары да жарыса жазып жатыр. Еліміз де әлемдік трендтен құр қалмай, цифрлық активтерге ден қойып келеді. CryptoCity эксперименталдық аймағы құрылып жатыр. Бұл криптовалюта саласындағы әлемдік сарапшылар бас қосатын орталыққа айналмақ. Осы бағытта тағы қандай бастамалар қолға алынған? Бұл CryptoCity деген қандай жоба?

Пилоттық жоба – цифрлық активтерді кеңінен қолдануға байланысты құқықтық және технологиялық шешімдерді сынақтан өткізуге арналған арнайы аймақ. Онда криптовалюталарды сатып алуға, сатуға, айырбастауға мүмкіндік беріледі. Сонымен қатар біршама жеңілдіктер қарастырылуы қажет. Қазір Ұлттық банк пн Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі заңнамалық база дайындап жатыр. Құжатта цифрлық қаржы активтерін (ЦҚА) айналымға енгізу, қызмет провайдерлерін лицензиялау сынды шаралар қарастырылған.

Осылайша Қазақстанда криптовалюта айырбастау жөніндегі қызмет провайдерлері пайда болады. Яғни азаматтардың криптонарыққа жолы ашылады.

Нұрхат Көшімов, сарапшы:

- Нарық қадағаланғаны азаматтар үшін де ыңғайлы. Себебі олар қай жерде қандай сауда жасауға болатынын, қандай талаптар барын түсінеді. Бұл банктер мен брокерлер сияқты дәстүрлі қаржы институттары үшін де тиімді. Енді бұл қадағалауды мемлекет нарық қатысушыларымен ақылдасып жүргізсе екен дейміз. Себебі бұл заң саланы дамуына әсер етіп, жұмысқа кедергі келтірмеуі керек.

Бірақ бұл барлық инвестор цифрлық актвитерге ауысып кетеді деген сөз емес. «Тұрақтылықты қалайтындар ақшасын дәстүрлі қаржы құралдарына салады», – дейді сарапшы.

Айбар Олжай, сарапшы:

- Криптобиржалар қатты дамыған елдер де бар. Ол жақта инвесторлар акцияларын дәстүрлі портфельдерде ұстап отыр. Содан кейін қалған ақшаны, кішкене артық ақша болса, оны криптовалютаға салып көріп жатыр. Бұл белгілі бір альтернативті қаржы құралдарының кеңеюі ғана ғой. Ол акциялар мен облигациялардың орнын ауыстыра алмайды. Себебі іргелі капитал облигацияларда болады. Оларға белгілі бір тұрақтылық керек. Криптовалютаға ешкім тұрақтылық бере алмайды.

Дегенмен цифрлық активтердің қаупімен қатар берер мүмкіндігі де көп. Әлемдік нарықтарда жұмыс істеп жүрген халықаралық сарапшы Кетрин Чен: «Киптовалюта әлемдегі экономикалық үдерістерді өзгертті», – дейді.

Кэтрин Чен, халықаралық сарапшы:

- Әлемдік деңгейде алып қарағанда криптовалюта бірнеше процесті жеңілдетіп, тиімділігін арттырып отыр. Әсіресе ақша аударымдарына қатты әсер етті. Себебі дамушы елдерде адамдарға доллар сияқты құнды валюталарға қол жеткізу қиын. Сонымен қатар криптовалюталар блокчейн технологиясына негізделгендіктен, ақша аударымдары жылдам жүреді. Дәстүрлі әдіспен халықаралық төлем үш күнге дейін созылуы мүмкін. Оның үстіне комиссия ұстап қалады. Ал криптовалютада оның пайызы төмен және бір сәтте аударым жасайсыз. Бұның өзі әлемдік аренада оның болашағы зор екенін көрсетіп отыр.

Заманауи технологиялардың мүмкіндігін Қазақстан да жақсы түсінеді. Мемлекет басшысы жақында Минскте өткен Еуразиялық экономикалық форумда еліміздің бұл саладағы жетістіктерін алға тартып, келесі жиынды жасанды интеллектіні дамытуға арнауды ұсынды.

Авторы: Серік Селеубайұлы