Қазақстан Республикасы Премьер-министрінің орынбасары – Сыртқы істер министрі Мұрат Нұртілеу бастаған делегация Америка Құрама Штаттарына ресми сапармен барып қайтты, деп хабарлайды 24KZ. Дональд Трамптың жаңа әкімшілігімен бетпе-бет кездесулер аясында өзара ынтымақтастықты нығайту жолдары талқыланды. Вашингтонның сыртқы сауда саясатындағы тарифтер мәселесі, Джэксон-Вэник түзетуі, көші-қон саласы, экономикалық серіктестік, елге инвестиция тарту мәселелері қаралды.
Бұл осыдан төрт ай бұрын мемлекеттік хатшы лауазымына кіріскен Марко Рубионың Қазақстан жайлы пікір білдіріп жатқан сәті. Сенатор Стив Дэйнс Вашингтон мен Орталық Азия елдерінің байланысына қолбайлау болып келе жатқан Джэксин-Вэник түзетуін алып тастауға қатысты Рубионың көзқарасын білгісі келген еді. Сонда болашақ мемлекеттік хатшы заңнаманың ескіргенін айтып, Қазақстан экономикасының нарықтық сипатын тілге тиек етті.
Енді, міне, билікке кіріскелі бері астаналық әріптесімен алғаш рет бетпе-бет жолығып, мазмұнды кездесу өткізді. Тараптар саяси және экономикалық ынтымақтастық, энергетика, сауда, логистика сияқты екіжақты күн тәртібінің өзекті мәселелерін жан-жақты талқылап, өңірлік және жаһандық қауіпсіздікке қатысты пікір алмасты. Бұған қатысты америкалық сарапшылар да өз пікірлерін білдірді.
Дженнифер Миел, АҚШ Сауда палатасының Таяу Шығыс, Орталық Азия және Түркия бойынша вице-президенті:
- АҚШ пен Қазақстан арасындағы сауда айналымы 4 млрд АҚШ долларына таяп қалды. Ынтымақтастықты берік ете түсіп, ауыл шаруашылығындағы серіктестіктің жаңа жолдарын қарастырғымыз келеді. Сондай-ақ мұнай-газ, сирек минералдар, жеңіл өнеркәсіп пен автоматтандыру салаларында мамандандырылған АҚШ компаниялары Қазақстанда жұмыс істеуге зор қызығушылық танытып отыр.
Уэсли Хилл, Халықаралық салық және инвестициялар орталығы директорының орынбасары:
- АҚШ – Қазақстан сауда қатынастарын жаңғырту туралы заңын қазір Конгресте қарастырып жатыр. Бұл ескінің сарқыншағы болған Джэксон-Вэник түзетуін алып тастауға бағытталған. Соңғы 10 жылғы талпыныстарды алып қарағанда дәл биылғы қадам сәтті болатынына сенімдімін. Егер заң Конгрестен өтсе, онда ұзақ мерзімді инвестициялардың артуына оң ықпал етеді. Көптеген америкалық компаниялар емін-еркін серіктестік орнатуға құлықты болады. Өңірлік ықпалға қызыққан АҚШ үшін де бұл ұтымды қадам деп есептеймін.
Джексон-Вэник түзетуін алып тастау тақырыбы Мұрат Нұртілеудің АҚШ Сенатының өкілдерімен болған кездесуде талқыланса, Вашингтонның қазіргі сауда саясаты, сондай-ақ тарифтік және тарифтік емес кедергілер АҚШ сауда өкілі Джеймисон Грирмен жүздескенде сөз болды. Қазақстан Республикасы Президентінің экономикалық мәселелер жөніндегі көмекшісі Қанат Шарлапаевтың төрағалығымен дөңгелек үстел өтіп, 30-ға жуық америкалық трансұлттық корпорациялар мен инвестициялық қор өкілдері өз сұрақтарына жауап алды.
Ғабидолла Оспанқұлов, ҚР Сыртқы істер министрлігі Инвестициялар комитетінің төрағасы:
- Халық бар, тұтынушылар бар, нарықта ортасындамыз. Мына жағында Қытай бар, Азия мемлекеттері бар, араб мемлекеттері бар. Егер ұшақпен санайтын болса, 5-6 сағаттың көлемінде. Сондықтан да бұл нарыққа қызығушылық танытып жатыр, сосын Қазақстанның логистикалық мүмкіндіктерін өте жақсы қабылдап жатыр. Қазақстандағы Транскаспий магистралі дейміз, жалпы 13 халықаралық жолдың нағыз торабында орналасқан Қазақстанға америкалық инвесторлар өте жақсы, жоғары қызығушылық танытып жатыр.
АҚШ – Қазақстан экономикасына 62 млрд доллардан астам тікелей инвестиция салған ірі инвестор. Отандық делегация алдағы уақытта тек қаражат жағынан емес, технологиялық мүмкіндіктерді де тартып, адам капиталын дамытуға да күш салуға мүдделі екенін жеткізді.
Авторы: Ердана Ержанұлы
