Атырауда «Теңізшевройл» компаниясының табиғи газды жылу электр орталығына тікелей сатудан бас тартуына байланысты жаңа жылдан бастап жылу мен электр энергиясының бағасы қымбаттауы мүмкін. Бұл туралы Атырау жылу электр орталығы мекемесінің басшысы Мақсот Әленов мәлімдеді. Оның айтуынша, бұған дейін орталық табиғи газды «Теңізшевройл» компаниясынан тікелей алып келсе, енді жылу электр орталығы дәл жанындағы көгілдір отынды үшінші компаниядан қымбат бағаға алуға мәжбүр. Өз кезегінде бұл тұрғындар тұтынатын коммуналдық қызметтің құнын арттырады.
Атырау жылу электр орталығындағы барлық бу қазандықтары мен турбиналық агрегаттар отын ретінде табиғи газды пайдаланады. Қазір мұнда 14 бу қазанының 11-і қалыпты жұмыс істеп тұр. Орталық жылына 2 млрд 200 млн кВт сағат электр энергиясы мен 800 мың гигакалория жылу өндіреді. «Қазір облыс орталғындағы орталық жылу жүйесіне қосылған 1200-дей көпқабатты үйге толықтай жылу берілді», – дейді жауаптылар.
Ғасырбек Төлеген, қала әкімінің ресми өкілі:
- Атырау қаласының әкімдігі 15 мамырдан бастап осы қысқы маусымға дайындық жұмыстарын атқарды. Толықтай сынамалар өткізді, қазір уақытта толық бақылауда ұстап отырмыз. Ешқандай арыз-шағым жоқ.
Алайда жаңа жылдан бастап стратегиялық маңызы бар кәспорын қиын жағдайда қалуы мүмкін. Өйткені орталықты негізгі шикізат – табиғи газбен қамтитын ТШО компаниясы 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап газ жеткізбейтіні туралы ресми хат жолдаған.
Мақсот Әленов, Атырау жылу электр орталығының директоры:
- Бұл мәселе өте өзекті. Неге десеңіздер, егер басқа мекемелерге көшсек, ТШО-дан біз алып отырған баға 4 есеге өсіп кетейін деп тұр. Оның ішінде жылу қуатына беріп отырған тарифтер 90%-тің үстіне өседі. Токты өндірістің тарифі 40%-тік үстінде өседі деген өз болжамымыз бар. Сондықтан оның бәрі біздің тұтынушыларымызға әсер тиеді деп отырмыз.
Жылу электр орталығы жылына 1 млрд текше метр табиғи газ тұтынады. Оны өңірдегі «Теңіз» кен алаңын игеріп жатқан мұнай компаниясы тиімді бағамен ұсынып келді. Алайда олар келесі жылдан бастап елдегі газ тасымалдаушы негізгі оператор «Қазақгаз» акционерлік қоғамымен тікелей келісімшарт жасасқан. Салдарынан орталық өзіне қажет көгілдір отынды тікелей өндірушіден емес, тасымалдаушыдан алуға мәжбүр болады.
Дүйсенбай Тұрғанов, ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты:
- Өндірушіден тікелей осы газ отынын алу керек. Ол деген заңда тікелей нақты жазылып қойған. Табиғи монополиялар туралы заңда, газ және газбен жабдықтау туралы заңында да бұлардың барлығы деген сол жерде шешіліп тұр. Енді сол ТШО «Қазақгазбен» ұзақ жылға келісімшартқа отырған. Енді қазіргі таңда «Қазақгаз» екі ортада өндіруші мен ТШО, пайдаланушы мен Атырау ЖЭО арасындағы делдал болып тұр ғой.
Елде 2026 жылдың сәуіріне дейін коммуналдық қызмет ақысын көтеруге мораторий енгізілген. Енді Атырау жылу электр орталығы 1 қаңтардан бастап газды қымбатқа алып, жылу мен энергия бағасын көтере алмасақ, шығынға батамыз деп алаңдайды. Осыған байланысты жергілікті билік Парламент депутаттарымен бірлесіп, Үкіметке арнайы ұсыныс дайындаған. Алайда әзірге нақты шешім жоқ.
Авторлары: Арыстанбек Кенже, Айбек Байзақов, Жандос Рахметуллин
