18 тамыздан бастап Алматы ресми түрде Түркі әлемінің жастар астанасы мәртбесіне ие болады.

Бұл шаһарда тұратын 700 мыңнан аса жастың әлеуетіне тың серпін бермек. Бірақ NEET санатындағы 41 мың жасты қоғамға қайта қосу — жеңіл жүк емес. Қалада жастарды кәсіпкерлікке баулып, IT технологияларды үйрететін бағдарламалар да бар.

Мәселен, «Тәуелсіздік ұрпақтары» бағдарламасы арманын іске, идеясын жобаға айналдырғысы келетіндерге таптырмас алаң. Мұнда ғылым да, мәдениет те, IT мен медиа да қатар жүреді. Қаржысы бір бөлек, ал ең бастысы, жастарға шабыт беретін орта. Бірі ұлттық өнерді жаңғыртса, енді бірі экологиямен ел назарын аударады.

Әзиз Кәжденбек, Алматы қаласы жастар саясаты басқармасының басшысы:

- Тәуелсіздік гранттары бойынша бізде мемлекеттік гранттарымыз бар және қала деңгейінде де 1 миллион теңгеден 13 грант жылына береміз. Бізде кофейня ашып жатқан жастар бар, синдром даунасы бар балаларды жұмысқа алып, солармен әлеуметтендіру жұмыстарын жүргізіп жатқан.

Биыл атаулы жобаға 150-ден аса өтінім түсіпті. Қатысу үшін шетелдік инвестор іздеп қажеті жоқ, ниет пен нақты жоспар жеткілікті. Жастарды бизнес саласында қолдау шаралары мұнымен шектелмейді. Мәселен, алматылық Мәулен Ахметов «Атамекен» кәсіпкерлер палатасының қолдауымен инклюзивті кофехана ашты. Қазір мұнда 50-ге жуық мүмкіндігі шектеулі азамат қалаға хош иіс пен жылы көңіл сыйлап жүр.

Мәулен Ахметов, кәсіпкер:

- Қазақстанда мүмкін СНГ-да бірінші осындай инклюзивтік, енді әдейі құрылған, дизайн жасалған мүгедектігі бар адамдар жұмыс істей алатын жер. Мақсатымыз ол- адамдардың пікірін өзгерту, көзқарасын өзгерту. Мүгедектігі бар, аутизм, дцп, даун синдромы, жаман еститін адамдар, коляскамен қолданатын адамдар осы адамдардың бәрі жұмыс істей алады.

Алматыда жастарға жөн сілтеп, қолдау көрсететін 11 комьюнити орталық бар. Жыл соңына дейін тағы бесеуі іске қосылмақ. Мұнда пікір алмасып, тіл меңгеріп, тіпті өмірлік серігін табуға да болады. Жарты жылда қаладағы орталықтарда мыңнан аса шара өтіп, 100 мыңнан аса адам қатысып үлгерген.

Әзиз Кәжденбек, Алматы қаласы жастар саясаты басқармасының басшысы:

- Ол комьюнити орталықтарда бізде кешенді көмек көрсетіледі. Юридический, психологиялық және жұмыспен қамту жаңағы қаладығы болып жатқан мемлекеттік қолдау мәселелері бойынша сұрақтарға жауап беру және коворкинг ретінде ол аймақтарды пайдалану болып жұмыс істейді.

Қала әкімдігі жуырда мәслихатқа «Жастар қатысатын бюджет» жобасын ұсынбақшы. Әр бастамаға 5 миллион мен 30 миллион теңге аралығында грант беріледі. Егер депутаттар жобаны мақұлдаса, алматылық жастар өз кәсібін бастауға тағы бір мүмкіндік алады.

Алуа Ералықызы, Айдос Қалиев