Осылайша бюджет қаражатының мақсатты жұмсалуы қамтамасыз етіледі. Бұл туралы Ұлттық банк төрағасының кеңесшісі – цифрлық трансформация жетекшісі Бинұр Жәленов мәлімдеді. Оның айтуына қарағанда, қазір жұмыс жоспары дайындалып жатыр. Сонымен қатар әзірленіп жатқан банктер туралы арнайы заң елдегі цифрлі активтер нарығын тұрақтандырмақ.
Серік Селеубайұлы, тілші:
- Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің тарихын 1993 жылғы 13 сәуірден бастауға болады. Сол күні қабылданған құжат негізінде Қазақ КСР Ұлттық Банкі Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі болып қайта аталды. Содан бері оның басты мақсаты елдегі баға тұрақтылығын қамтамасыз ету. Басты құралы – базалық мөлшерлеме. Бұл бойынша бас банк жылына сегіз рет шешім қабылдайды. Қазір ол 18% деңгейінде. Алайда теңгенің тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін қолданылатын басқа да әдістері бар.
Тимур Сүлейменов, ҚР Ұлттық банкінің төрағасы:
- Біздің экономикамызда 7-8 трлн теңге шамасында артық ақша бар. Бұл қаражатқа тауар сатып ала алмасақ, баға көтеріле береді. Сондықтан біз банктер үшін ең төмен резервтік талаптар деңгейін көтердік. Бұрын ол 0.2 пайыз болатын. Бұл – әлемдегі ең төмен көрсеткіштердің бірі. Оны 5-15 пайызға дейін апардық. Бұл – экономикадағы артық жүрген 3,7-4 трлн теңгеге жуық қаражат банк жүйесінде қалады деген сөз. Бірінші кезеңнің өзінде ликвидтілік 7,7 трлннан 5,8 трлн-ға дейін түсті. Яғни экономикадағы 2 трлн артық ақшадан құтылдық деген сөз.
Сонымен қатар Ұлттық банк елдегі қаржы ұйымдарының тиімді қызмет етуіне де мүдделі. Себебі олар экономикаға тікелей әсер етеді.
Бинұр Жәленов, Ұлттық банк төрағасының кеңесшісі, цифрлық трансформация жетекшісі:
- Біз Ұлттық банк ретінде елдегі қаржы ұйымдарының қызметін қамтамасыз ететін инфрақұрылым жасақтауға тиіспіз. Сондай ірі жобаларымыздың бірі – цифрлық теңге. Бүгінде Үкімет оны бюджеттің мақсатты жұмсалуын қадағалауға пайдалана бастады. Қазір 100-ден астам жоба осы цифрлық теңгемен қаржыландырылып жатыр. Мемлекет басшысының шешімі бойынша, енді мемлекеттік шығындардың барлығы цифрлық теңгеге көшеді. Келесі жылы ол нақты қалай жүзеге асатыны туралы хабарлаймыз. Тағы бір маңызды салалардың бірі – банкаралық аударымдар мен ортақ кьюар код. Бүгінде банкаралық аударым жүйесіне тоғыз, ал ортақ кьюар жүйесіне алты банк қосылды. Басқаларымен келісім бар. Келесі жылдың бірінші тоқсанында бұл жоба толық жүзеге асады деп ойлаймын.
Сонымен қатар қазір банктер туралы заң дайындалып жатыр. Онда цифрлық активтерге қатысты бөлім де болады. Яғни енді қазақстандықтар криптонарықта да қауіпсіз саудаласа бастайды деген сөз.
Авторы: Серік Селеубайұлы