Шетелдік интернет-платформалар Қазақстан бюджетіне 118,4 млрд теңге аударды

Бұл туралы Caravan.kz медиа порталы baq.kz-ке сілтеме жасап хабарлайды.

Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті мәлім еткендей, шетелдік интернет- компаниялар экономикаға айтарлықұтай үлес қосқан.

Салық қолданылғаннан бері шетелдік цифрлық компаниялар жалпы 118,4 млрд теңге төледі. Соның 48,6 млрд теңгесі — 2025 жылы түсті. Бұл өткен жылдың осындай кезеңімен салыстырғанда 20 млрд теңгеге көп. 2025 жылғы ең ірі ҚҚС төлеушілер: Valve Corporation – 8,6 млрд ₸; Apple – 8 млрд ₸; Temu – 6,2 млрд ₸, — деп жазылған комитеттің хабарламасында.

«Google салығы» деген не?

2022 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстанда қазақстандық пайдаланушыларға электрондық қызметтер көрсететін немесе интернет арқылы тауар сататын шетелдік компанияларды салық салу тетігі қолданылуда. Бұл тетік тұтынушымен тікелей жұмыс істейтін жаһандық онлайн-платформаларға (B2C форматы) қатысты. Мұндай компаниялар Қазақстанда тіркелуге және қосылған құн салығын (ҚҚС) 12% мөлшерлемемен төлеуге міндетті. Бұл шара отандық және шетелдік цифрлық қызметтер жеткізушілері үшін әділ бәсекелестік ортасын қалыптастыруға бағытталған.

Тіркелген компаниялар

Бүгінгі күні Қазақстанда 118 шетелдік резидент емес компания есепке қойылған. Олардың қатарында әлемнің ірі платформалары бар.

2025 жылы тағы 20 компания қосылды, олардың ішінде:

  • Chess.com – шахмат әуесқойларына арналған халықаралық платформа;
  • OpenAI, L.L.C. – ChatGPT сервисінің әзірлеушісі;
  • Canva Pty Ltd. – онлайн-дизайн платформасы;
  • Microsoft Ireland Operations Limited – Microsoft компаниясының бөлімшесі;
  • Canyon Bicycles GmbH – кәсіби велосипед өндірушісі.

Халықаралық тәжірибе

Ұқсас цифрлық қызметтер салықтары көптеген дамыған елде қолданылады:

  • ЕО — бірыңғай e-VAT жүйесі;
  • Ұлыбритания, Үндістан, Канада — арнайы цифрлық салықтар;
  • Австралия, Жапония, Сингапур — шетелдік компанияларға арналған жеңілдетілген онлайн-тіркеу.

Қазақстанның моделі ЭЫДҰ ұсынымдарына және жаһандық үздік тәжірибеге толық сәйкес келеді.

Көршілердің тәжірибесі

  • Өзбекстан – 2020 жылдан бері шетелдік цифрлық қызмет жеткізушілерден 12% ҚҚС алады;
  • Қырғызстан – 2022 жылдан бастап ұқсас режимді енгізд;
  • Ресей – 2024 жылдан резидент емес компаниялардың цифрлық сервистеріне 18% ҚҚС белгіледі.

Осылайша, өңір елдері цифрлық экономиканың шынайылығына бейімделіп, салық әділдігін қамтамасыз ету және ұлттық мүдделерді қорғау бағытында белсенді шаралар қабылдауда.

«Цифрлық ҚҚС» енгізу Қазақстанға цифрлық саланы тиімді реттейтін елдер қатарына қосылуға мүмкіндік берді. Бұл шешім бюджет түсімдерін ұлғайтты, шетелдік компаниялардың қызметін ашық етті және қазақстандық ІТ-кәсіпорындар үшін бәсекелестік жағдайларын теңестірді. ҚР ҚМ Мемлекеттік кірістер комитеті Қазақстан экономикасының мүддесінде цифрлық ортадағы салықтық әкімшілендіру құралдарын одан әрі жаңғыртуды жалғастырады, — делінген хабарламада.