Бүгінде қазақстандықтар қаражатын босқа жұмсаудан гөрі, болашаққа және баспана сынды маңызды мақсаттарға жинау тәсілдері туралы жиі ойланатын болған. Осы орайда банк депозиттері көмекке келеді және олардың өзін дұрыс таңдау маңызды.

Әдетте қазақстандықтар ақшаны қолма-қол және шетел валютасында сақтауды құп көретін. Алайда мұндай жинақтар инфляцияға байланысты құнсыздануға жиі ұшырап жататын. Ал қазір азаматтардың көбі анағұрлым тиімді, әрі сенімді құрал – екінші деңгейлі банктердегі (ЕДБ) депозиттерге басымдық береді.

Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры (ҚДКБҚ) мен Elim компаниясының ауқымды зерттеуіне сәйкес, капиталды сақтаудың негізгі тәсілі ретінде депозиттердің танымалдығы артып келе жатқанын қазақстандықтардың өздері де айтып отыр.

Зерттеуге 4 мың адам қатысқан және олардан алынған мәліметтерге сай:

  • отбасылы қазақстандықтардың үштен бірінің (33%) банктерде депозиті бар;
  • 30 жасқа дейінгі жастар болашаққа ақша жинауды алдыңғы буынға қарағанда ертерек бастайды, шамамен үштен бірінің қазірдің өзінде салымы бар;
  • ерлер мен әйелдердің депозит ашудағы үлесі шамамен бірдей – 49% және сәйкесінше 51%;
  • халықтың көп бөлігі қаражатты теңгедегі депозиттерде сақтағанды жөн көреді. Мұны респонденттердің 80%-і атап өткен.

Яғни, қазір халық ақша жинау және қаржы құралдарын таңдауға жиі мән беріп жатыр, бұл қаржы сауаттылығының артып келе жатқанын көрсетеді.

Бұл тұста ірі қалалар тұрғындары қаржыны көбінде күтпеген жағдайлар, баспана алу немесе балалардың оқуы сынды мақсаттарға жинаса, ауыл тұрғындары бизнесін дамыту үшін қаржы жинайды.

Қазақстандықтар тиімді депозитті қалай таңдайды

Банк депозитін таңдағанда қазақстандықтар көбінесе мына көрсеткіштерге назар аударатыны анықталған:

  • жоғары проценттік мөлшерлеме – сауалнамаға қатысқандардың 45%-і мұны басты шарт деп атады;
  • икемділік – респонденттердің 32%-і депозиттен ақшаны оңай шешіп алу және толықтыру мүмкіндігіне мән берген;
  • банктің клиенттеріне ұсынатын басқа да мүмкіндіктері – сауалнамаға қатысқандардың 11%-і лоялдылық бағдарламалары, соның ішінде карталарға түсетін бонустар мен кешбэк қызықтыратынын атап өткен.

Сонымен қатар басты шарттардың бірі – салымдардың қауіпсіздігі. Бұл тұрғыда ҚДКБҚ жеке тұлғалардың қаражатын, оның ішінде депозиттердің, сондай-ақ шоттар мен карталардағы ақшаның қауіпсіздігіне кепілдік береді.

Сондықтан салымшылар банк таңдағанда оның сенімді екеніне назар аударады:

Ұлттық банк лицензиясының болуы, депозиттерге кепілдік беру жүйесіне қатысуы, сондай-ақ Fitch, Moody’s немесе S&P секілді халықаралық агенттіктердің рейтингтері.

Осы орайда ForteBank салымдар көлемін арттырып, қаржылық оң нәтижелерге қол жеткізіп отыр. Банк салымшыларға мынадай өз өнімдерін ұсынады:

  • Ақша шешіп алу мүмкіндігі бар икемді депозит – жинақты жиі пайдалану қажет болғанда шешіп алуға болатын қысқа мақсаттар үшін қолайлы. Жылдық тиімді сыйақы мөлшерлемесі (ЖТСМ) 14,9%-тен 15,6%-ке дейін (номиналдысы 14,0%-тен 14,6%-ке дейін), депозит ашу үшін 1 000 теңге жеткілікті;
  • Ақша шешіп алу мүмкіндігі жоқ жинақ салымы – анағұрлым тиімді қаржы салымдары үшін. ЖТСМ 5,7%-тен 18,4%-ке дейін (номиналдысы 5,6%-тен 17,0%-ке дейін), депозит ашу үшін кемінде 100 000 теңге салу қажет болады;
  • Ақша шешіп алуға болмайтын депозит – ұзақ мерзімді жинақ үшін қолайлы. ЖТСМ 5,7%-тен 14,9%-ке дейін (номиналдысы 5,6%-тен 14,0%-ке дейін), бастапқы салым 100 000 теңгеден басталады.

Мұндай депозит түрлері жинақты тиімді түрде басқаруға мүмкіндік береді – күтпеген шығындарға арналған қор жасақтаудан бастап, баспана, автокөлік сатып алу, саяхат шығындары немесе балалардың оқуы секілді ұзақ мерзімді жоспарларды жүзеге асыруға дейін.

Сонымен қатар ForteBank депозиттерге кепілдік беру жүйесіне қатысатынын есте ұстаған жөн. Тиісінше, қазақстандықтардың мынадай сомадағы салымдары қорғалады:

  • теңгедегі жинақ салымдары үшін – 20 млн теңгеге дейін;
  • басқа да теңгедегі депозиттері мен шоттар үшін – 10 млн теңгеге дейін;
  • шетел валютасындағы салымдар үшін – 5 млн теңгеге дейін;
  • егер бір банкте бірнеше депозит түрі болса – ҚДКБҚ ұсынатын жиынтық кепілдік 20 млн теңгеге дейінгі соманы қамтиды.

Басқа сөзбен айтқанда, қазақстандықтар қаржысын жинау туралы көбірек ойлана бастаған, ал бұл үшін ең алдымен банк депозиттерін таңдайды. Ал белгілі бір салым түрін салымшы мақсаттарына қарай таңдай алады: икемді әрі қолайлы нұсқадан бастап, анағұрлым тиімді және ұзақ мерзімді қаржы салымына дейін.

Қазақстан Республикасының каржы нарығын реттеу жене дамыту агенттігінің 03.02.2020 ж. "ForteBank" AҚ-ғa берген Nº1.2.29/197/36 лицензиясы.

*PR құқығында.

Мәтіннен қате тапсаңыз, бізге жазыңыз