2025 жылғы 17 қыркүйекте Мәжілістің пленарлық отырысында депутат Елнұр Бейсенбаев мектеп оқушылары арасында болып жатқан қайғылы оқиғаларға алаңдаушылық білдірді, деп хабарлайды Zakon.kz тілшісі.
Депутаттың айтуынша, балалар мен жасөспірімдер арасында құқықбұзушылықтар мен тіпті ауыр қылмыстар тіркелуде. Ол Жамбыл облысындағы оқу жылы басталғалы үш қайғылы жағдайдың орын алғанын мысал ретінде келтірді.
"Бар болғаны 15 күннің ішінде бір ғана өңірде үш оқушы қаза тапты – бұл өте алаңдатарлық жағдай. Ресми статистика да көңіл көншітпейді. 2024 жылы жасөспірімдерге қатысты 1973 қылмыс тіркелген, оның 130-ы – аса ауыр қылмыстар. Ал биылғы жылдың сегіз айының ішінде 938 қылмыс тіркелген. Жыл соңына дейін бұл көрсеткіш өткен жылғыдан асып кетуі мүмкін деген қауіп бар. Шымкентте – 131 жағдай, Алматыда – 115 және Астанада – 92 жағдай тіркелген. Бұл тек жекелеген мектептердің немесе өңірлердің мәселесі емес, бұл – қоғамдағы тәрбие жүйесінің олқылықтарын көрсететін белгі", – деді ол.
Оның айтуынша, қазіргі мектептерде білім сапасына басымдық беріліп, тәрбие жұмысы формалды түрде жүргізіледі. Бұл өз кезегінде оқушылар арасында өзара құрметтің, қақтығыстарды бейбіт жолмен шешу қабілетінің төмендеуіне әкелуде.
"Жасөспірімдер арасында психологиялық дағдарыс байқалады. Қазіргі балалар өз ашуын, эмоциясын бақылауда әлсіз. Бұл – мектептегі психологтардың саны мен сапасына ғана байланысты мәселе емес. Ювеналды полиция мен кәмелетке толмағандар ісі жөніндегі комиссиялардың жұмысы көбіне тек формалды сипатқа ие. Ата-аналардың балаларының тәрбиесіне, мінез-құлқына және араласатын ортасына деген жауапкершілігін арттыру қажет. Заң жүзінде ата-ана баласы кәмелетке толғанға дейін оның әрекетіне жауапты деген норманы бекіту керек", – деп толықтырды Елнұр Бейсенбаев.
Депутат сондай-ақ балалардың смартфонға тым әуестігін де атап өтті.
"Халықаралық зерттеулерге сәйкес, бұл жасөспірімдердің психикасы мен әлеуметтік мінез-құлқына кері әсерін тигізуде. Дамыған елдердің бірқатарында мектептерде смартфон қолдануға шектеулер енгізілуде, және бұл оқу үлгерімінің артуына, сондай-ақ құрдастар арасындағы тірі қарым-қатынастың нығаюына оң әсер етіп отырғанын көрсетуде", – деді ол.
Осыған байланысты депутат мектептерде смартфондарды жаппай пайдалануға шектеу қоюды ұсынады. Оның пікірінше, бұл балалар арасындағы достықты нығайтып, онлайн байланыс емес, тірі қарым-қатынасқа басымдық береді. Сонымен қатар спорттық және бұқаралық іс-шаралар өткізу арқылы командалық рухты, өзара құрметті және заңға бағыну құндылықтарын қалыптастыру керек екенін айтты.
Бұдан бөлек, депутат барлық мектептерде буллингке қарсы бағдарламаларды енгізу, мектеп психологтарының жұмысын күшейту, эмоцияны басқару, агрессияның алдын алу және қақтығыстарды бейбіт жолмен шешу бойынша бағдарламаларды енгізу қажеттігін де алға тартты.
Айта кетейік, 15 қыркүйекте Жамбыл облысында оқушы төбелестен кейін көз жұмғаны туралы хабар тараған болатын.
