Жаңа талаптарға сәйкес, қағидалар "Жеке тұлғалардың құқықтары мен мүдделерін сақтау" атты жаңа тараумен толықтырылды.
Қазақстанда екінші деңгейлі банктер мен шетелдік банктердің филиалдарында клиенттердің құқықтарын қорғау жөніндегі бөлімшелер құрылады. Бұл туралы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің тәуекелдерді басқару және ішкі бақылау жүйесін қалыптастыру қағидаларына енгізілген өзгерістерге сәйкес белгілі болды, деп хабарлайды inbusiness.kz сайты.
Клиенттердің құқықтары мен мүдделерінің сақталуын қамтамасыз ету мақсатында банктің өзге құрылымдық бөлімшелерінен тәуелсіз арнайы бөлімше құру міндетті жүктелді.
Мұндай бөлімшелердің негізгі міндеттері төмендегідей:
1. Клиенттердің құқықтары мен мүдделерінің сақталуын бақылау мақсатында банк қызметкерлері мен агенттерінің әрекеттеріне қаржы өнімдерін бақылау сатып алу арқылы мониторинг жүргізу.
2. Жеке тұлғалардың берешектерін рееттеуге қатысты несие шешімдерін қабылдау тәртібін келісу.
3. Қаржы өнімдерінің шарттарын келісу кезінде тұтынушылар үшін тәуекелдерді талдау.
4. Қаржы өнімдерін жарнамалау және ілгерілету тәжірибесін талдау.
5. Банк несиелік шарттарына өзгерістер енгізу туралы өтініштерді қарау процестерінің тиімділігін бағалау, сонымен қатар өтініштерді қабылдаудың интернет-ресурстар мен мобильді қосымша арқылы жүзеге асу арналарының қолжетімділігін талдау.
6. Банк қаржы өнімдері бойынша өтініштерді сандық және сапалық тұрғыдан талдау арқылы:
– клиенттер үшін негізгі тәуекелдерді анықтау;
– Көрсетілетін қызмет сапасы мен өнімдердің деңгейін бағалау;
– қаржылық қызметтерді көрсету процесіндегі жүйелі мәселелерді айқындау;
– қызмет көрсету сапасын, өтініштерді қарау үдерістерін жақсартуға ұсыныстар әзірлеу.
7. Жеке тұлғалардың проблемалық несиелерін азайтуға бағытталған жыл сайынғы іс-қимыл жоспарларының орындалуын бақылау және қабылданған шаралардың тиімділігін бағалау.
8. Ішкі құжаттарда көрсетілген уәкілетті тұлғалар мен құрылымдарға:
– қаржы өнімдерін әзірлеу, жарнама және тарату барысындағы кемшіліктер туралы;
– клиенттерге қызмет көрсету мен ақпарат ашу рәсімдеріндегі заңбұзушылықтар туралы;
– несиелеу процесіндегі кемшіліктер туралы;
– проблемалық активтерді басқару ісіндегі кемшіліктер туралы;
– банк шарттарына өзгерістер енгізу және шығынды өтеу жөніндегі өтініштерді қарау барысындағы олқылықтар туралы ақпарат беру.
9. Банктік омбудсмен шешімдерінің орындалуын бақылау.
10. Клиенттердің құқықтары мен мүдделерінің сақталуы жөніндегі мәселелер бойынша директорлар кеңесіне есеп беру.
11. Осы бағыттағы мәселелерде уәкілетті органмен жедел өзара іс-қимылды қамтамасыз ету.
Сонымен қатар клиенттердің құқықтары мен мүдделерін сақтау саясаты мен рәсімдері мынадай аспектілерді қамтиды:
– қаржы өнімдерін ұсыну кезінде банк қызметкерлері мен агенттердің әдеп нормалары;
– қаржы өнімдерін ұсыну тәртібі және барлық кезеңдерде ашық түрде берілуге тиіс ақпарат тізімі;
– уәкілетті агенттердің тізімі және олардың банк өнімдерін ұсыну рәсімдері;
– клиенттермен тікелей жұмыс істейтін қызметкерлер мен агенттерге қойылатын біліктілік талаптары;
– адал емес тәжірибелерді анықтау және алдын алу рәсімдері;
– клиенттердің өтініштері мен шығынды өтеу мәселелері бойынша шешім қабылдауға қатысатын тұлғалардың міндеттері мен өкілеттіктері;
– өтініштерді, соның ішінде банк несиелік шарттарына өзгеріс енгізу жөніндегі өтініштерді қарау және шешім қабылдау рәсімдері, әр кезеңнің нақты мерзімдерімен.
Агенттік бекіткен бұл жаңа ережелер 2025 жылғы 16 тамыздан бастап күшіне енеді.