30 маусым күні әлемдік БАҚ-та Ливия жағалауында жарылыс болған «Vilamoura» атты танкер туралы ақпарат кең тарады. 1 миллион баррель мұнай тиелген танкердегі бұл төтенше жағдай мұнай нарығына әсер етті ме? Бұл оқиға қазақстандық мұнайға қатысты ма деген сауал қоғамда қызу талқылануда.
Жаралыстың себебі:
«Vilamoura» танкері грек компаниясы «TMS Tankers-ке» тиесілі. Компанияның айтуынша, кеменің машина бөліміне су кіріп кеткен, алайда экипаж мүшелерінен зардап шеккендер жоқ. Мұнай төгілмеген. Жарылыстың нақты себебі әлі анықталған жоқ.
Қазақстандық мұнай кемеде болды ма?
Жарылыстан кейін түрлі ақпараттар құралдары бұл танкердің бортында қазақстандық мұнай болғанын жазды. Әсіресе, танкердің биыл сәуір айында ресейлік Усть-Луга портына тоқтап, Қазақстаннан жеткізілген мұнайды тиеп алғаны туралы деректер айтылды. Мамыр айында танкер Новороссийск маңындағы Каспий құбыр консорциумының (КҚК) терминалында да болған.
Осы мәліметтер қазақстандық мұнай экспортына қауіп төнді ме деген алаңдаушылық туғызды. Алайда, ҚР Энергетика министрлігі бұл жорамалдарға ресми жауап беріп, танкер жарылған сәтте оның бортында Қазақстан мұнайы болмағанын мәлімдеді.
Министрлік мәліметінше, оқиға кезінде «Vilamoura» танкерінің соңғы жүгі Ливия порттарының бірінде тиелген.
«Бұл шетін оқиға жеке танкерде болды, оның соңғы жүктемесі Ливия порттарының бірінде болды. Оқиға кезінде бортта қазақстандық мұнайдың болуы туралы ақпарат шындыққа жанаспайды», – делінген министрлік таратқан хабарламада.
Теңіздегі қауіпсіздікке жауапты «Vanguard Tech» компаниясы хабарлағандай, жыл басынан бері ресейлік порттарға қатынаған танкерлерде осындай кемінде 4 жарылыс болған. Бұл — теңіз тасымалындағы тәуекелдердің артып келе жатқанын көрсетеді.
«Vilamoura» оқиғасы да осы үрдіске сәйкес келіп тұр. Жарылыс Гибралтарға қарай бет алған жолда, Ливиядағы Зейтина портынан шыққаннан кейін болған.
Бұл оқиға қазақстандық мұнай экспортына әсер еткен жоқ. Алайда, теңіз жолындағы қауіп-қатерлердің жиілеп бара жатқаны Қазақстан секілді экспортқа тәуелді елдер үшін ескеретін маңызды фактор болып қала береді.
Айым Алмасқызы