Маусым – түлектер үшін ең жауапты әрі тағдыршешті ай. Мыңдаған мектеп бітіруші Ұлттық бірыңғай тестілеуден өтіп, армандаған мамандық пен университетке бір табан жақындай түсті. Алайда бүгінгі күннің бір ерекшелігі – жастардың кәсіби бағытты таңдауда бұрынғыдан өзгеше ойлауы.
Бүгінде мектеп бітіре салып университетке түсуден гөрі «кейін оқимын», «алдымен жұмыс істеп көрем», «өз ісімді ашам», «блогер немесе мобилограф болам» дейтін жастар көбейген. Бірі контент жасап, желіде табыс табуға ұмтылса, енді бірі академиялық білімнің өзектілігіне күмәнмен қарай бастады. Бұл құбылыстың ар жағында не жатыр?
Білімнен бас тарту ма, әлде балама жол іздеу ме?
Жоғары білімді кейінге шегеру – кейбірі үшін уақыт ұту, тәжірибе жинау амалы болса, басқалары үшін – нақты таңдау. Әлеуметтік желілердің қарқынды дамуы, TikTok, Instagram, YouTube арқылы бір сәтте танымал болу, табыс табу мүмкіндігі жастардың көзқарасын өзгертті.
Блогинг, мобилография, видеопродакшн – шынымен де бүгінгі еңбек нарығындағы жаңа кәсіптер. Алайда бұл салаларда жетістікке жету үшін де креатив, тұрақты даму, маркетингтік сауат пен технологиялық білім қажет. Демек кәсіби білімнің орнын ешкім жоққа шығарған жоқ – тек оның формасы мен мазмұны өзгеріп келеді.
Жаңа дәуір – жаңа жауапкершілік
Университет – жай ғана диплом алу орны емес, өз-өзіңді тану, терең білім мен кәсіби байланыстардың негізі қаланатын орта. Қазіргі заман маманы тек бір салада емес, бірнеше бағытта әмбебап болуы тиіс: техникасы да бар, дизайнды да меңгерген, сөйлеу шеберлігі де жетілген болуы қажет.
Сондықтан да жоғары білім алудан бас тарту емес, оны дұрыс бағытта пайдалану – заман талабы.
2025 жылы сұранысқа ие 5 мамандық бағыты
Қай салада болсын, тұрақты табыс пен кәсіби дамуды көздейтін әр жас үшін мына бағыттар алдағы жылдарда ерекше маңызға ие болмақ:
- Цифрландыру мен ақпараттық технологиялар
- Бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеуші
- Жасанды интеллект инженері
- Киберқауіпсіздік сарапшысы
- Деректер талдаушысы
- Жасыл энергетика және экология
- Биоэнергетик
- Қалдықтарды қайта өңдеу инженері
- Экологиялық жобалар сарапшысы
- Урбанистика және инфрақұрылымды жоспарлау
- Қала жоспарлаушы
- Көлік логистикасының маманы
- Құрылыс инженер-технологы
- Аграрлық сектор және биотехнология
- Агроинженер
- Биотехнолог-агроном
- Смарт-фермер
- Білім беру саласындағы жаңа рөлдер
- Инклюзивті білім беру маманы
- Цифрлық оқыту әдіскерлері
- Педагог-психолог
Қорытынды
Иә, заман өзгерді. Жастар да өзгерді. Бірақ бұл білімнің құндылығы жойылды деген сөз емес. Керісінше, бүгінгі күннің шындығы – дәстүрлі білім мен жаңа мүмкіндіктерді үйлестіре білген адам ғана ұзақмерзімді жетістікке жете алады.
Университетке түсу – тек ата-ана қалауы емес, болашақ маманның өз болмысына салынған инвестиция. Ал блогинг пен шығармашылық – оны толықтыратын құрал. Ең бастысы – өз жолыңды саналы түрде таңдай білу.
