Қазақстан тәуелсіздік алған сәттен бастап бейбітшілік пен тұрақтылықты өзінің сыртқы саясатының басты қағидатына айналдырды.
Қазақстан ешқашан агрессия немесе күш көрсету саясатын қолдаған емес. Керісінше, халықаралық дауларды келіссөз, дипломатия және өзара құрмет арқылы шешу – елдің басты бағыты. Бұл ұстаным БҰҰ, ЕҚЫҰ, ШЫҰ сияқты ұйымдардағы белсенді қызметінен де көрініс табады. Қазақстан ядролық қарусыздану ісінде әлемге үлгі болып, Семей полигонын жабу арқылы жаһандық қауіпсіздікке зор үлес қосты.
Сирия дағдарысындағы Қазақстанның рөлі
Сириядағы ұзаққа созылған азаматтық соғыс халықаралық қауымдастықты алаңдатқан басты мәселелердің бірі болды. Осы тұста Қазақстан 2017 жылдан бастап Астана келіссөз алаңын ұсынды. Бұл келіссөздерде Сирия үкіметі мен оппозиция өкілдері, сондай-ақ кепіл мемлекеттер – Ресей, Түркия және Иран қатысты.
Қазақстан бұл процесте бейтарап, сенімді алаң рөлін атқарды. Астана келіссөздері нәтижесінде Сириядағы атысты тоқтату, гуманитарлық дәліздер ашу және тұтқындарды алмастыру бойынша нақты шешімдер қабылданды. Халықаралық сарапшылар Қазақстанның осы бітімгершілік бастамасын «Орта Азиядағы бейтарап дипломатияның табысы» деп бағалады.
Қарабақ қақтығысына қатысты ұстаным
Тағы бір маңызды аймақтық мәселе – Таулы Қарабақ соғысы. 2020 жылы Әзербайжан мен Армения арасындағы әскери әрекеттер қайта жанданды. Бұл қақтығыста Қазақстан ешбір тарапты жақтамай, бейбіт шешім табуға шақырды.
Қазақстан Сыртқы істер министрлігі ресми мәлімдеме жасап, қақтығысты тоқтатып, мәселені тек БҰҰ Жарғысы мен халықаралық құқық нормаларына сәйкес шешуге үндеді. Бұған қоса, Қазақстан түркі және еуразиялық кеңістіктегі елдер арасында диалог орнатуға, гуманитарлық көмек көрсетуге дайын екенін білдірді.
Бітімгершілік миссиялары
Қазақстандық әскери қызметшілер БҰҰ аясында Ливан, Батыс Сахара, Конго, Орталық Африка Республикасы сияқты елдердегі бітімгершілік операцияларға қатысып келеді. Бұл – елдің бейбітшілікті тек сөз жүзінде емес, іс жүзінде де қолдайтынын дәлелдейді.
Дәл осы уақытқа еліміз Ресей-Украина қақтығысын тоқтату үшін де келісім алаңын ұсынуға әзір.
Қазақстанның әлемдік бітімгершілік ұстанымы – бейтараптық, келісім және өзара құрмет қағидаларына негізделген. Сирия мен Қарабақ мысалдары бұл саясаттың практикалық маңызын айқын көрсетті. Қазақстан үшін бейбітшілік – геосаяси құрал емес, адамзаттың ортақ құндылығы.
