Биыл Павлодар облысына 1 триллионнан астам инвестиция тартылған. Көрсеткіш былтырмен салыстырғанда 1,5 есеге көп. Осы нәтижемен өңір елімізде екінші орынға жайғасқан. Қазірде жалпы құны 7,3 трлн теңгені құрайтын 102 инвестициялық жоба іске асып жатыр. Соның арқасында ұзын-саны 15 мыңнан астам жаңа жұмыс орны ашылады.
Облысқа тартылған қаражаттың 80%-дан астамы – жеке сектордың инвестициялары. Бүгінде өнеркәсіп саласында 31 инвестициялық жоба іске асып жатыр. Осыған қоса, агроөнеркәсіп кешені бағытында – 48, туризм – 7, энергетика – 5, медицина – 2, көлік және логистика – 1, экология – 2, сауда және қызметтер бағытында 6 жоба бар. Павлодар облысының басқа да салалардағы жетістігі туралы облыс әкімі Асайын Байханов Орталық коммуникациялар қызметінде өткен баспасөз мәслихатында жан-жақты баяндады.
«Облыс ауыл шаруашылығына тартылған инвестициялар жөнінен де елде көш бастап тұр. Биылғы меже 187 млрд теңгені құрайды. Егіс науқаны оңай болған жоқ, дегенмен нәтижелі өтті. Рекордтық өнім алдық. Шаруалар шамамен 1,1 млн тонна астық жинады. Президенттің су саясатын іске асыру тапсырмасына сәйкес алқаптарда 97% заманауи су үнемдеу технологиялары қолданылып жатыр. Біз тәуекелсіз егіс аумағын 1,5 есе ұлғайтып, 82 мың гектарға жеткіздік. Нәтижесінде, жердің 5%-ын ғана пайдалана отырып, өсімдік шаруашылығы өнімінің жартысынан көбін өндіруге қол жеткіздік. Ауыл шаруашылығының осындай қарқында дамуы азық-түлік бағаларының тұрақталуына да оң әсер етті. Қазірдің өзінде өңірде 16 азық-түлік тауарының бағасы еліміздің орташа деңгейінен төмен. Ал 11 тауар жөнінен үздік 5 өңірдің қатарына кіреміз», деп мәлімдеді А.Байханов.
Бүгінде қарақұмық өндірісінің 65%-ын Павлодар облысы қамтамасыз етеді. Әр үшінші сәбіз бен картоп та еліміздің әр аймағына осы өңірден жетеді. Күнбағыс өнімі жөнінде де облыстың шаруалары көш ілгері. Облыс әкімінің айтуынша, кейінгі 10 жылдың бедерінде өңір экономикасы біртіндеп әртараптана бастаған. Павлодар бұрын өнеркәсіптік-шикізат өңдейтін аймақ болса, қазір өңдеу өнеркәсібін дамытуға ерекше назар аударып отыр. Сондай-ақ облыс әкімдігі өндірістің салдарынан экологиялық ахуалды ушықтырып алмау жағын да барынша ойластырып жатыр.
«Біз өнеркәсіптің қарқынды дамуы экологияға белгілі бір деңгейде әсер ететінін жақсы түсінеміз. Сондықтан өңірдің индустриялық өсуін сақтай отырып, ластаушы заттарды азайтуға басымдық беріп отырмыз. Жаңа салынып жатқан немесе құрылысын бастамақ зауыттарда ең заманауи, экологияға зияны аз технологияларды қолдануды талап етеміз. Мысалы, Екібастұзда ашылған екі жаңа ферроқорытпа зауытында 99,8% зиянды заттарды ұстай алатын заманауи гибридті сүзгілер орнатылды. ERG тобының төрт ірі кәсіпорнында 178 млрд теңге көлемінде кешенді экологиялық шаралар жүргізілді. Бұл зиянды қалдықтарды 50 мың тоннаға, 57%-ға дейін азайтуға мүмкіндік береді. Келесі кезеңде, 2026–2031 жылдары осындай шараларды Павлодар мұнай-химия зауыты, облыстық жылу-энергетикалық орталықтары, Екібастұздағы МАЭС-1 мен МАЭС-2 зауыттарында жүзеге асыру жоспарланған», деді А.Байханов.
Жыл басынан бері облыста 26,2 млрд теңгеге 37 шақырымнан астам жылу желілерін салу, қайта құру, жөндеу жұмыстары іске асты. Бұл жұмыстар апатты жағдайлардың алдын алып, тозу деңгейін барынша төмендетуге, 200 мыңға жуық тұрғынды сапалы жылумен қамтамасыз етуге мүмкіндік берді. Облыс халқы жыл соңына дейін сапалы ауызсумен толық қамтылады. Сондай-ақ өңірде 600 шақырымнан астам республикалық маңызы бар, жергілікті елді мекендердегі жолдар жөнделді. Оның басым бөлігі, яғни 445 шақырымы – жергілікті жолдар. Облыс орталығында Ертіс өзені арқылы жаңа көпірдің құрылысы қызу жүріп жатыр. Қазір жұмыс 52%-ға орындалып тұр, жоба 2027 жылы аяқталады.
«Қалалардың жайлылығының басты кепілі – қоғамдық көліктің дамыған жүйесі. Осы бағытта айтарлықтай жетістіктерге қол жеткіздік. Кейінгі екі жылда 268 жаңа автобус сатып алынып, облыстың үш қаласындағы қоғамдық көлік 90% заманауи, кең әрі ыңғайлы автобустармен қамтылды. Сонымен қатар авиациялық қатынасты дамыту мақсатында былтыр Павлодар әуежайының ұшып-қону жолағын қайта құру басталды. Өңірдегі теміржол вокзалдарын жаңарту жұмыстары аяқталды», деді облыс әкімі.
Биыл облыс бюджетінің 51%-дан астамы әлеуметтік салаға бөлінді. Жұмыссыздық 4,8% деңгейінде қалып отыр. Мұның басты себебі облыста 25,5 мың жаңа жұмыс орны ашылған. Тұрақты жұмыспен қамтылғандардың саны –18,6 мың адам. Осал топтағы азаматтарды қолдау, кәсіпкерлікті дамыту мақсатында облыс әкімдігі тарапынан жалпы сомасы 632,6 млн теңгеге 405 грант берілген. Бір гранттың көлемі 400 АЕК, 1,57 млн теңге шамасында.
Облыс мектептерінде орын тапшылығын азайту, үш ауысымды оқытуды жою мақсатында «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы іске асып келеді. Биыл жоба аясында Достық шағын ауданынан 1 200 орындық №48 мектеп ашылды. Сондай-ақ 600 орындық №47 мектептің құрылысы да бүгінде толық аяқталды. Ахмет Байтұрсынұлы атындағы мектепке 288 орындық қосымша ғимарат салынды. Ауылдық жерлерде үш шағын жинақты мектеп пайдалануға беріліп, апатты мектептердің мәселесі толығымен шешілді.
Әлеуметтік саладағы жұмыстар мұнымен шектелмейді. Биыл облыс әкімдігі 12,9 млрд теңгеге 58 әлеуметтік нысанды жөндеуге ықпал еткен. Қазірдің өзінде 7,8 млрд теңгеге 22 жаңа нысан салынып жатыр. Бұдан өзге, облыстың қалалары мен ауылдарында бұқаралық спорттың дамуына дем беру мақсатында 25 жаңа спорт алаңы пайдалануға берілген. Ауылдық елді мекендерде 6 спорт кешені, Ақсу қаласында заманға сай мұз аренасы ашылды. Бүгінде жалпы құны 4,9 млрд теңгеге тағы 11 жаңа спорт нысанының құрылысы жалғасып жатыр.
Баяндамадан соң облыс әкімі журналистердің сұрақтарына жауап берді. Біз де өңір басшысына облыс халқының жадында жүрген бірер сауалымызды қойдық. Бірінші, Баянауыл ауданында өңдеу өнеркәсібі неге кенжелеп жатқанын білгіміз келді. Осыған дейін ашылады деген ет комбинатының жайын сұрадық.
«Бүкіл облыс малының 25%-ы Баянауыл ауданында өсіріледі. Өкінішке қарай, онда егістік жерлер аз. Себебі мал саны көп. 80-жылдары ауданда 50 мыңға жетер-жетпес жылқы болса, қазіргі саны 200 мыңға жақындады. Бүгінде сіз айтып отырған ірі қара, қой бордақылау алаңын салуға қатысты жұмыс жүріп жатыр. Кәсіпкерге жыл басынан қолдау көрсетіп келеміз. Көп кешікпей бордақылау алаңы да іске қосылады. Дәл сол маңда ет өнімдері өңделеді. Баянауыл туристік әлеуеті зор мекен болған соң, онда өңдеумен айналысатын шағын кәсіпкерлер бар. Бірақ өндірістік деңгейге шығатындай кәсіпкерлер санаулы. Сол үшін де қазір кәсіпкерлермен жан-жақты жұмыс істеп жатырмыз. Өлкеде туризм саласы осы қарқынмен дами берсе, кәсіпкерлерге де қолайлы жағдай қалыптасады.
Екінші сұрағымыз облыстың Ресеймен шекаралас көптеген аумақтарында жойылып бара жатқан ауылдар турасында болды. Олардың кейбірі бүгінде картадан да өшкен.
«Облыста 10 аудан, 3 қала бар болса, оның ішінде 5 аудан Ресеймен шекаралас. Онда жалпы 53 шекаралас ауыл орналасқан. Қазір сол ауылдардың барлығына дерлік инфрақұрылым тартып жатырмыз. Әрине, оның ішінде болашағы зор, қаймағы бұзылмаған ауылдар да бар. Олардың халқы күрт азайып кетті деп айта алмас едім, тұрақты десек болады. Көші-қон бағдарламасы аясында бірінші кезекте ауылдарда тұрғын үйлер салып, оңтүстік өлкелердің халқы мен қандастарды сонда қоныстандырып жатырмыз. Мысалы, біздегі Успен ауданының халқы бар-жоғы 12 мың. Бірнеше жылда сол ауданға 3 мыңнан астам қандас пен оңтүстіктегі отандастарды көшіріп апардық. Соған іргелес өзге де ауылдарда қолдаудың арқасында халық саны бір қалыпта сақталып отыр. Сондықтан біз болашағы бар ауылдардың барлығын 100 пайыз ауызсумен қамтыдық. Ауылдардың кіре беріс жолдарына толықтай асфальт төселеді. Қорыта айтсам, облыстағы ауылдарды оңтүстік халқы мен қандастарды көшіріп әкелу арқылы толықтыруға мүмкіндік мол. Осы бағыттағы жұмыстарды жүйелі түрде жалғастыра береміз», деп қорытындылады облыс әкімі.