Үкімет отырысында Ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменов 2026 жылдың 1 шілдесінен бастап ипотека бойынша шекті жылдық сыйақы мөлшерлемесінің әдіснамасы LTV тәсілі әдіснамасына көшетінін айтты. Банк төрағасы бұл қандай тәсіл екенін Үкімет отырысынан кейінгі брифингте түсіндірді
Бұл туралы Caravan.kz медиа порталы baq.kz-ке сілтеме жасап хабарлайды. Қазіргі уақытта ипотекалық несиелер бойынша шекті сыйақы мөлшерлемесі 25% деңгейінде белгіленген. Біз оны әзірге сол деңгейде сақтаймыз деп шештік. Себебі қазан айында базалық мөлшерлеме көтерілгені белгілі. Экономикадағы жалпы ақша құны артты, сондықтан ипотекалық өнімдердің маржасын толықтай шектеу ақылға қонымсыз болар еді, — деді Сүлейменов. Алайда банк төрағасының айтуынша, 1 шілдеге дейін бөлек әдістеме әзірленеді. Оның аясында сыйақы мөлшерлемесі қарапайым 25%-дан жоғары не төмен тәсіліне сүйенбей, ипотеканы қалай алғанына қарай қарастырылады. Мысалы, біреу 15 жылға 20% бастапқы жарнамен ипотека алады, ал біреу 5 жылға 80% бастапқы жарнамен алады. Бұл несиелердің тәуекелі мен қайтарылмау ықтималдығы әртүрлі. Мысалы, мен 20 миллион теңгеге пәтер алғым келеді деп ойлайық. Дайын 15 миллионын төлеймін де, қалған 5 миллионын 5 жылға ғана аламын. Бұл несиенің банк үшін тәуекелі жоғары емес. Сондықтан мұндай жағдайда сыйақы мөлшерлемесін несие тәуекелі деңгейіне байланысты қарастыру орынды деп санаймыз, — деп түсіндірді Ұлттық банк төрағасы. LTV ұғымын Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің төрағасы Мәдина Әбілқасымова тереңірек түсіндіріп өтті. LTV – бұл Loan-to-Value, яғни несие мен мүлік құнының қатынасы. Нақтырақ айтқанда, бұл бастапқы жарнаға қатысты кері байланыс. Егер бастапқы жарна 30% болса, онда қалған 70% – несие. Яғни бастапқы жарна мен несие көлемі бір-біріне қарама-қайшы: бастапқы жарна неғұрлым жоғары болса, ипотекалық несие көлемі аз болады. Сол себепті мұндай жағдайда сыйақы мөлшерлемесін төменірек белгілеуге болады, — деді ол.
