Үкімет отырысында Денсаулық сақтау вице-министрі Тимур Мұратов халықты дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету барысы туралы баяндама жасады. Оның айтуынша, биылғы 10 айдың қорытындысы бойынша 3 миллионнан астам пациент тегін дәрі-дәрмек алған, бұл мақсатқа 219,7 млрд теңге бөлінген, деп жазады Egemen.kz.
Медициналық ұйымдарды үздіксіз қамтамасыз ету үшін Бірыңғай дистрибьютор 21 млрд теңге көлемінде төмендетілмейтін дәрі-дәрмек қорын құрған. Мұратовтың айтуынша, бұл қор 2–3 айлық қажеттілікті өтеп, онкология, қант диабеті, қан ұюының бұзылуы, ағзаларды трансплантациялау сияқты аурулар бойынша негізгі бағыттарды қамтиды.
«Созылмалы аурулардың бір бөлігін ТМККК пакетінен МӘМС-ке ауыстыруға қарамастан, барлық мемлекеттік кепілдіктер толығымен сақталады, қаржыландыру көлемі өзгеріссіз қалады. Тек қаржыландыру көзі өзгертілді. Қант диабеті, ревматоидты артрит, церебральды сал ауруы және басқа да созылмалы аурулары бар пациенттер қажетті препараттарды толық көлемде алуды жалғастырады», — деді Тимур Мұратов.
Соңғы бес жылда амбулаториялық дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуге арналған қаржыландыру 115 млрд теңгеден 262 млрд теңгеге дейін, яғни бір жарым есеге жуық артқан. Қазақстан бүгінде тұрғындарын тегін дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ететін елдердің қатарында. Бір тұрғынға шаққандағы шығын көлемі 50 АҚШ долларынан асады.
Президенттің баға белгілеу жүйесін реформалау жөніндегі тапсырмасына сәйкес, министрлік генерикалық препараттардың бағасын түпнұсқадан 30%-ға төмендетті. Референттік елдердің жаңартылған тізімі мен халықаралық дерекқорға қосылу нәтижесінде 7,8 мыңнан астам дәрі атауының бағасы қайта қаралды.
«Нәтижелер қазірдің өзінде байқалды: мониторинг қорытындысы бойынша 2025 жылдың қазан айында сұранысқа ие препараттардың арасында бағаның орта есеппен 11%-ға төмендеуі байқалды», — деді Денсаулық сақтау вице-министрі.
Бірыңғай дистрибьютордың сатып алу тиімділігінің арқасында 70,5 млрд теңге үнемделіп, ол қаражат қосымша дәрі-дәрмек алуға жұмсалған. Сонымен бірге дәрілерді таңбалау және қадағалау жүйесі енгізіліп, нарық ашықтығы артып, салық түсімі 24%-ға көбейген.
Саладағы цифрландыру бағытында электрондық рецепт жүйесі енгізілді. Бұл дәрі жазу уақытының екі есеге қысқаруына мүмкіндік берді. Алдағы уақытта министрлік жасанды интеллектті дәрі-дәрмек қажеттілігін болжау мен жалған рецепттерді анықтауда қолданбақ.
Қазақстанда қазіргі таңда 20 476 дәрілік зат пен медициналық бұйым тіркелген, оның 15%-дан астамы отандық өнімдер. ДДҰ ұсынған өмірлік маңызды дәрілер тізімінде қазақстандық препараттардың үлесі 37%-ды құрайды.
Премьер-Министр Олжас Бектенов өз сөзінде дәрілік заттардың сапасы мен қауіпсіздігіне ерекше назар аударылатынын айтты.
«Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың сапасын бақылаудың нарықтан іріктеп сатып алуды және денсаулық сақтау ұйымдарынан іріктеуді көздейтін қосымша форматы енгізілді. Мұндай тәсіл контрафактілік өнімнің ішкі нарықта пайда болуына жол бермейді», — деді Үкімет басшысы.
Елде 10 мыңнан астам дәріхана жұмыс істейді, оның 2700-і ауылдық жерлерде орналасқан. Шалғай аймақтарда 11 жылжымалы дәріхана пункті қызмет көрсетеді.
«Ауылдық жерлерде дәріханалардың қолжетімділігін жақсарту үшін келесі жылы ауылдың медициналық ұйымдарында дәріхана пункттерінің ашылуын ұйымдастыруды жоспарлап отырмыз. Қазірдің өзінде 2 174 дәріхана тиісті дәріхана практикасының стандарттарына сәйкестігін растады», — деді Тимур Мұратов.
Олжас Бектенов елдің фармацевтикалық нарығын дамытуда жаңа тәсілдер қабылданғанын атап өтті.
«Мемлекет басшысы өз дәрі-дәрмектерінің саны мен ассортиментін арттыру бойынша маңызды міндет қойды. Ол үшін дәрі-дәрмектер мен медициналық бұйымдарды тіркеудің жеңілдетілген тетігі енгізілді. Нәтижесінде Қазақстанда жаңа препаратты тіркеу 2–5 жылдан 100 жұмыс күніне дейін қысқарды. Бұл, әрине, біздің халықтың ең жаңа дәрі-дәрмектерге, емдеу әдістеріне және диагностикасына қолжетімділігін арттырады», — деді Премьер-Министр.
Үкімет басшысы қорытынды сөзінде бөлшек сауда сегментінде дәрі-дәрмек бағасының негізсіз өсуіне жол бермеу үшін тиісті шаралар қабылдауды тапсырды.
