2022 жылғы қаңтарда генерал-полковник Руслан Жақсылықов ҚР Қорғаныс министрі болып тағайындалды. 2025 жылғы 8 маусымда Президент жарлығымен бұл қызметтен босатылды . Zakon.kz тілшісі министрлік қандай бастамаларды жүзеге асырғанын және Жақсылықов бұл қызметте немен есте қалғанын сараптады.
Руслан Жақсылықов Қорғаныс министрі лауазымына келгеннен кейін Қарулы Күштер айтарлықтай жаңғыртудан өте бастады. Үш жыл ішінде ведомство армияның жауынгерлік қабілетін арттыру, әскери қызметшілердің әлеуметтік қорғалуын жақсарту және халықаралық ынтымақтастықты нығайту бағытында айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізді.
Әлеуметтік қорғау
2023 жылдан бастап мерзімді әскери қызметшілер үшін кредиттік демалыс енгізілді — бұл әскери қызмет мерзімі ішінде және запасқа шыққаннан кейінгі 60 күн ішінде несие төлемдерін тоқтата тұру мүмкіндігін береді. Сондай-ақ, олар үшін білім беру жеңілдіктері қарастырылған: сарбаздар грантпен қатар стипендия, жатақханадан басым құқықпен орын ала алады.
Тұрғын үймен қамтамасыз ету мәселесінде де оң өзгерістер бар: әскери қызметшілерге жалдамалы тұрғын үй үшін өтемақы төленеді, оларға жеңілдетілген ипотека ұсынылады. Өңірлерде ведомстволық тұрғын үйлердің құрылысы жалғасуда.
Жалақы
2023 жылы ұшқыштар құрамының және әскери оқу орындарының оқытушыларының жалақысы 60%-ға артты. Ал бір жылдан кейін бірыңғай лауазымдық жалақы торына негізделген жаңа еңбекақы төлеу жүйесіне көшті. Нәтижесінде офицерлер құрамының орташа табысы 20,3%-ға, ал сержанттар мен қатардағы әскери қызметшілердің жалақысы 33,9%-ға өсті.
Заң шығару қызметі
Ағымдағы жылы резервтегі қызмет туралы заң қабылданды, аумақтық қорғаныс туралы заң жобасы мақұлданды.
Қазір Мәжіліс әскери-патриоттық тәрбие мәселелеріне қатысты заң жобасын қарастыруда. Бұл заң жобасы аясында бес түзету пакеті қабылданды, бірақ жұмыс әлі де жалғасуда.
Құрылым және жауынгерлік дайындық
Ең ірі ұйымдастырушылық реформалардың бірі — Десанттық-шабуылдау әскерлерін Құрлық әскерлері құрамынан шығару болды. Енді бұл — дербес әрекет ете алатын жеке әскери құрылым.
2024 жылы Қазақстан армиясының құрамалары мен әскери бөлімдерінде ұшқышсыз авиациялық жүйелер мен радиоэлектрондық барлау бөлімшелері құрылды.
Сонымен қатар, Арнайы операциялар күштері (АӘК) жасақталды. Бұл жаңа әскери құрылым стандарттан тыс жағдайда күрделі тапсырмаларды орындауға бағытталған.
2022 жылы 148 оқу-жаттығу өткізілсе, 2025 жылы олардың саны 170-ке жетеді деп жоспарланған. 2024 жылы елімізде 10 халықаралық оқу-жаттығу өткізілді. Қазақстандық әскери қызметшілер шетелде Ұлыбритания, Үндістан, Қытай және АҚШ-ты қоса алғанда, 21 халықаралық оқу-жаттығуға қатысты.
Цифрландыру
Қарулы Күштерді цифрландыру үдерісі үш негізгі бағыт бойынша жүзеге асырылуда: әскерлерді басқарудың автоматтандырылған жүйелерін құру, ресурстарды басқарудың автоматтандырылған жүйелерін енгізу және IT-инфрақұрылымды жабдықтау мен дамыту.
Сонымен қатар, Қорғаныс министрлігі шетелдердің цифрлық технологияларын тұрақты түрде зерделеп, мониторинг жүргізіп отырады.
Техникалық жарақтандыру
2023–2024 жылдары қару-жарақ қатарына ұшқышсыз ұшу аппараттары, мобильді әуе шабуылына қарсы қорғаныс құралдары және жаңа буындағы командалық-штабтық кешендер қабылданды. Қазақстанда техниканы жөндеу және өндіру ісі жергілікті кәсіпорындарда жүзеге асырылып жатыр — бронетехника мен байланыс жүйелері жаңғыртылуда.
2024 жылы Қарулы Күштерге 53 дана "Арлан" броньды көлігі, 45 дана "COBRA II" бронетехникасы, A400M әскери-көлік ұшағы, сондай-ақ Маңғыстау облысындағы кеме жасау зауытында салынған "Шапшан" жоғары жылдамдықты десанттық-көлік катері келіп түсті.
Бітімгершілік қызмет
2024 жылғы наурызда тарихта алғаш рет Қазақстанның дербес бітімгершілік контингенті – 139 әскери қызметші мен төрт штаб офицерінен тұратын топ – БҰҰ миссиясы аясында Голан жоталарына жіберілді. Олар шамамен 200 жарылмаған снарядты залалсыздандырды, БҰҰ қызметкерлерін өмірге қауіпті аймақтардан эвакуациялау бойынша тапсырмаларды орындады, сондай-ақ БҰҰ базаларын күзету, қорғанысын нығайту және өзге де міндеттерді атқарды. Қазақстандық бітімгерлердің жұмысы БҰҰ миссиясы командованиесінің жоғары бағасына ие болды.
2025 жылғы сәуірде Қазақстан бітімгершілік контингентінің жоспарлы ротациясын жүзеге асырды.
Халықаралық ынтымақтастық
Тек өткен жылдың өзінде ғана Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде 850-ден астам халықаралық іс-шара өткізілді және 15 маңызды халықаралық келісімге қол қойылды.
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері Ресей, Түркия, Қытай, Катар және Өзбекстан сынды елдермен қорғаныс саласында екіжақты келісімдерге ие. Бұл келісімдер әртүрлі ынтымақтастық бағыттарын қамтиды: әскери-техникалық өзара іс-қимыл, бірлескен оқу-жаттығулар, тәжірибе алмасу және әскери мамандардың тағылымдамасы.
Білім беру
Қорғаныс министрлігіне қарасты жоғары оқу орындарындағы оқу үдерісі Қарулы Күштердің жауынгерлік дайындық жоспарына біріктірілген. Курсанттардың әскери бөлімдердегі тәжірибелік дайындық уақыты ұлғайтылды.
2024 жылы 500-ден астам әскери қызметші Ресей, Түркия, АҚШ, Беларусь, Өзбекстан, Үндістан, Италия, Қытай және Корея елдерінің әскери жоғары оқу орындарына оқуға жіберілді.
Екіжақты ынтымақтастық аясында 190 қазақстандық әскери қызметші шетелде қысқа мерзімді курстардан өтті.
Сарбаздар аналары комитеті
Генерал-полковник Руслан Жақсылықов сарбаздар аналары комитетімен бірлесіп жұмыс істеудің маңыздылығын бірнеше рет атап өткен. Бұл ұйым сарбаздарға қызметтің барлық кезеңінде қолдау көрсетеді. Комитет өкілдері кез келген уақытта кез келген әскери бөлімге барып, сарбаздармен әңгімелесіп, олардың тұрмыс жағдайларын бақылауға құқылы.
Әскери-патриоттық тәрбие
2023 жылы ҚР Үкіметінің №1039 қаулысымен 2030 жылға дейінгі жастарды әскери-патриоттық тәрбиелеу тұжырымдамасы бекітілді.
"Жас сарбаз" әскери-патриоттық клубтары мен сыныптары, сондай-ақ "Smart sarbaz" үйірмелері белсенді дамып келеді. Әскери қызметшілердің балалары үшін "Балдаурен" оқу-сауықтыру орталығына жолдамалар бөлінеді – оны 1000-нан астам бала барып көрді.
Жыл сайын халықаралық "Айбын" жастар жиыны өткізіледі.
Инфрақұрылым
Модульді ғимараттарды пайдалануға беру бағдарламасы жалғасып жатыр. Тек 2024 жылдың өзінде ғана 42 модульді нысан салынды, оның ішінде 25 казарма, төрт асхана және 13 әкімшілік ғимарат бар. Әскери бөлімдер мен мекемелерде шамамен 400 нысанға жөндеу жұмыстары өз күштерімен жүргізілді.
Семей, Ақтөбе, Шымкент, Қонаев және Атырау қалаларында офицерлер мен келісімшарт бойынша қызмет ететін әскери қызметшілерге арналған көппәтерлі модульді тұрғын үйлер салынуда.
Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 80 жылдығына орай Алматы қаласында Армия үйі мен Жауынгерлік даңқ мұражайына күрделі жөндеу жүргізілді. Концерт залы толық жаңартылып, лифтілер қайта іске қосылды.
Әскери киностудияның жұмысы қайта жанданды. Армия үйінің жанында 1938–1945 жылдардағы 30-дан астам сирек кездесетін әскери техникалар қойылған ашық аспан астындағы мұражай құрылды.
Әскери қызметшілерді оңалту
2024 жылдың шілдесінде Щучинск қаласында әскери қызметшілерге арналған қалпына келтіру емдеу орталығы ашылды. Бұл – бейбітшілік миссияларына қатысқан, төтенше жағдайлардың салдарын жойған және қызмет барысында ерекшеленген әскери қызметшілерге санаторлық-курорттық және оңалту емін ұсынатын алғашқы орталық.
Бір жыл ішінде бұл орталықта жүрек, тыныс алу, жүйке және тірек-қимыл жүйелері ауруларымен 1500-ден астам әскери қызметші ем алды.
Спорт
Әскери спортшылар әлемдік ареналарда тұрақты түрде жоғары нәтижелер көрсетіп келеді. Тек 2024 жылы олар 463 медаль жеңіп алды, оның ішінде 203 алтын, 120 күміс және 140 қола медаль бар.
Қазақстан 2024 жылғы ХХХІІІ Жазғы Олимпиада ойындарында жеті медаль жеңіп алса, соның төртеуін армиялық спортшылар еншіледі. Олар Халықаралық әскери спорт кеңесі (CISM) және ТМД аясындағы 20-дан астам ірі спорттық іс-шараға қатысты.
2025 жылы Халықаралық әскери спорт кеңесі (CISM) Қазақстан Қарулы Күштеріне өз басқару құрылымынан бір орын берді. Ағымдағы жылдың тамызында Астанада алғаш рет әскери қызметшілер арасында қазақ күресінен әлем чемпионаты өтеді.
